لیکن پلان چیست؟
لیکن پلان یک بیماری التهابی نسبتا شایع پوست و مخاط است. اگرچه این بیماری غالبا در افراد میانسال رخ می دهد ، اما احتمال ابتلا در هر سنی وجود دارد و حدود یک تا دو درصد افراد جامعه به آن مبتلا هستند.
لیکن پلان چگونه ايجاد مي‌شود؟
لیکن پلان یک بیماری عفونی یا مسری نیست. سرطان هم نیست.امروزه مشخص شده است كه این بيماري مرتبط با سيستم ايمني بدن است. این بدان معنی است که گلبول های سفید خون که معمولا در برابر عوامل بیگانه وارد عمل میشوند، در طي اين بيماري بر علیه بخش های طبیعی پوست، مخاط، مو و یا ناخن خود فرد فعال میشوند.
البته گاهی اوقات این روند بر اثر ورود یک عامل خارجی مثل دارو یا یک عامل میکربی آغاز می شود. داروهای ضد فشار خون و داروهای قلبی از مهمترین داروهای ایجادکننده یا تشدیدکننده لیکن پلان به شمار میروند.
علائم بيماري چيست؟
لیکن پلان معمولا با ضایعات برجسته بنفش رنگی که اغلب بسیار خارش دار هم هستند بروز میکند.
لیکن پلان در اشكال گوناگون ديده مي‌شود ودر افراد مختلف ممکن است به صور گوناگون تظاهر پیدا کند. این بیماری هر نقطه ای از بدن را ممکن است درگیر کند اما معمولا بطور کلاسیک مچ دست و پا را درگیر میکند. گاه در محل خراش پوست ضایعات لیکن پلان ایجاد میشود که به این پدیده فنومن کوبنر میگویند.
علاوه بر اشكال گوناگون لیکن پلان، شدت آن نيز در افراد مختلف متفاوت است. ممكن است تنها ناحيه‌اي از مچ دست و پا درگير باشد و يا اينكه برعكس تقريباً تمام سطح پوست مبتلا باشد.
علاوه بر پوست چه مناطق ديگري ممكن است در این بیماری درگیر شود؟
این بیماری ممکن است مو، ناخن و بخصوص مخاط دهان و ناحیه تناسلی را هم درگیر کند.
راه تشخيص بيماري چيست؟
لیکن پلان اغلب با معاينه باليني تشخيص داده مي‌شود . در موارد مشكوك، مي‌توان از بيوپسي پوست برای تایید تشخیص استفاده كرد. در اين روش پزشك با بريدن تكة كوچكي از پوست یا مخاط و بررسي آن زير ميكروسكوپ، بيماري را تشخيص مي‌دهد.
درمان
لیکن پلان یک بیماری مزمن است اما در بسیاری از موارد طی دو سال کاملا از بین میرود. در درمان این بیماری معمولا از کورتون موضعی و گاهی از استیرویید خوراکی استفاده می شود، هرچند درمان های دیگری نیز برای این بیماری وجود دارد که با نظر پزشک متخصص پوست قابل استفاده خواهد بود.
درمان لیکن پلان مخاط معمولا سخت تر و طولانی تر است. همچنین لیکن پلان سر که به آن لیکن پلانوپیلاریس میگویند نیز نیازمند درمان طولانی است و متاسفانه در بسیاری از موارد، علیرغم درمان به ریزش موی ناحیه درگیر منجر میشود.
نکته مهم آن است که لک ناشی از بیماری ممکن است تا مدتها باقی بماند و در حدود یک پنجم بیماران ، بیماری عود می کند.
چه نوع رژيم غذايي براي بيمار لازمست؟
رژيم غذايي خاصي براي فرد مبتلا به لیکن پلان لازم نيست، با این حال چنانجه مخاط دهان گرفتار باشد بهتر است از مصرف غذاهای تند، غذاهای کریسپی همانند چیپس ، میوه های خشک ، مواد اسیدی مثل آب مرکبات و نوشابه های کافئین دار مثل کولا و قهوه پرهیز کنید.
چند توصیه دیگر:
استرس لیکن پلان را تشدید میکند. تا حد امکان از آن فرار کنید!
سعی کنید ضایعات را نخارانید و در کل مراقب باشید بدنتان خراشیده نشود. گاهی اوقات بستن ناحیه مبتلا کمک می کند.
سیگار نکشید و از مصرف الکل پرهیز کنید!